"1 وَقَالَ نِسْوَةٌ فِى الْمَدِينَةِ Müenneslerin cemaatine, iki katlı müennes olduğu halde, müzekker fiili olan قَالَ buyurması; hem 2 قَالَتِ اْلاَعْرَابُ buyurmakla, müzekkerlerin cemaatine, müennes fiili olan قَالَتِ tabiriyle, lâtifâne işaret ediyor ki, zayıf ve halîm ve yumuşak kadınların cemiyeti kuvvetleşir, sertlik ve şiddet kesb edip bir nevi recüliyet kazanır. Müzekker fiilini iktiza ettiğinden, 3 وَقَالَ نِسْوَةٌ tabiriyle, gayet güzel düşmüş. Erkekler ise, hususan bedevî a’rab olsa, kuvvetlerine güvendikleri için, cemiyetleri zayıf olup hem ihtiyatkârlık, hem yumuşaklık vaziyetini aldığından, bir nevi kadınlık hâsiyeti takındıkları için, müennes fiilini iktiza ettiğinden, قَالَتِ اْلاَعْرَابُ müennes fiiliyle tabiri tam yerindedir." (bk. Bediüzzaman Said Nursi, Lem'alar)
“Şehirdeki kadınlar dedi ki: ..." (Yusuf Sûresi, 12/12) ayetinde kadınlara hitap fiili gerekirken, kadınların cemiyetinin erkek gibi kuvvetli olmasına işaret için erkek hitap fiili kullanmıştır.
"Bedevîler dedi ki: ..." (Hucurât Sûresi, 49/14) bu ayette de erkeklere hitap fiili gerekirken erkeklerin kendine güvenip cemiyetleşmeden uzak kalmasının sonucu olarak zayıf kalmalarına işaret olmak için kadına hitap fiili kullanılmıştır.
Yani ayetlerde kadınların oluşturduğu kuvvetli cemiyete erkek kipi ile işaret ediyor.
Erkeklerin kendine güvenmesinden gelen yalnızlıktan doğan zaafa da kadın kipi ile işaret ediyor. Zira erkek güç ve kuvveti temsil eder.
Kadın ise acz ve zaafı temsil eder. Ama ayet ikisinin yerini değiştirerek latif bir nükte yapıyor.
On kadın bir araya gelip cemaat olsalar, bir erkekten kuvvetli olurlar. Bu yüzden ayet bu kadın cemaatine erkeklere hitap şeklini kullanıyor. Amaç cemaatteki kuvvete işaret. On erkek ise kendi güç ve kuvvetlerine güvendikleri için cemaat olamıyorlar. Herkes kendi başına kalıyor. Bu yüzden on kadına nispeten bu erkekler güçsüz ve bir kadın gibi zayıf ve savunmasız kalıyorlar. Ayette bu erkeklere, kadına hitap fiilini kullanarak bu zayıflıklarını ve güçsüz kalmalarını latif bir şekilde ilan ediyor.
Özetle;
Cemaat olamayanlar, kadın gibi ürkek ve zayıf olmaya mahkum kalırlar. Ama cemaat olanlar kadın da olsalar erkek gibi güçlü ve kuvvetli olurlar.
1 : “Şehirdeki kadınlar dedi ki:” Yusuf Sûresi, 12:12.
2 : “Bedevîler dedi ki:” Hucurât Sûresi, 49:14.
3 : “Kadınlar dedi ki:” Yusuf Sûresi, 12:12
