Ayetin meali: “Yarattığı her şeyi güzel ve mükemmel yaptı”
Burada kullanılan “güzel” kavramı fiziksel güzellikten çok, varlığın konumuna uygun olan bir şeklin, bir istidat ve kabiliyetin verilmesi manasınadır.
Mükemmellik bizatihi güzeldir. Her varlığın kendine mahsus yanları, yönleri var ve bu yönleri onun kendi konumuna göre güzeldir ve mükemmeldir. Mesela; bir devenin boynunu, bir filin kuyruğuyla kıyaslayamazsınız. Biri için uzunluk, diğeri için kısalık güzellik ve mükemmelliktir.
Bir karıncanın ince belini, Hacivat oyunundaki kuklalar için kullanmak bile komiktir. Fakat karıncalar için en mükemmeldir.
Kâinatın her tarafında aynı güzellik ve mükemmelliği aramak yanlıştır. Varlıklar, ya bizzat güzeldir yahut neticeleri itibariyle güzeldir. “Her şey zıddıyla bilinir” kaidesi gereğince, İlahî hikmet bazı şeylerin güzelliğini, yanındaki -görünürde- çirkin olanın varlığıyla göstermek ister. Bu çirkin denen varlık da dolaylı olarak güzellik kazanmış olur. Sözgelimi, gecenin karanlığı Ayın mehtabını daha güzel gösterir. Onun için mehtaplı geceler aşıkların divanlarına geçmiştir. İnsanlar da bu gerçeği gördükleri için, bazen güzel donanıma sahip bir parkta çok değişik çirkin bir kütük, bir kayalık, birkaç kaba taş koymak suretiyle, onun manzarasının güzelliğini ve de mükemmelliğini bir kat daha artırmayı hedefliyorlar.
Her şeyin güzelliği kendisini bütünleştiren bütün yönlerinin varlık amacına yönelik bir kompozisyon içine girmesiyle ortaya çıkar.
Mesela, insan bir at gibi koşamadığı, bir kuş gibi uçamadığı, bir deve gibi yük taşıyamadığı için üzülmez ve bunu kendisi için bir kusur olarak görmez. Buna mukabil, uçamayan bir kuş, koşamayan bir at, yük taşıyamayan bir deve görse bunu çok ciddi bir kusur olarak değerlendirir.
Maymunun yüzüne benzer bir yüze sahip olan kimse çirkin sayılır. Aynı yüz maymunun yüzünde çok güzel bir yüzdür. Buna diğer bütün hayvanları ve nesneleri kıyaslayabilirisiniz.
Her şey kendi konumunda çok güzel ve pek mükemmeldir.
