a) Bu âyeti Nisa sûresinin 30. âyetine kadar zikredilen büyük günahlarla birlikte ele alıp yorumlayabileceğimiz gibi, Kur'an'da yasaklanan bütün büyük günahlarla da ele alarak yorumlayabiliriz. Bu düşünceden hareketle Nisa sûresinin 30. âyetine kadar yasaklanan davranışların neler olduğuna bir bakalım: "Yetim malı yemek, Allah'a ve Peygamberi'ne isyan etmek, zina yapmak, namuslu kadına iftirada bulunmak, evlenilmesi yasak olan kadınlarla evlenmek, başkalarının mallarını karşılıklı rızâ ile bile olsa haksız yere yemek ve öldürmek."
Nisa sûresinin 31. âyetinin yer aldığı muhtevanın içinde bu fiiller büyük günah olarak nitelendirilmektedirler. Ama biz bu âyette zikredilen "büyük günah" kavramını Kur'an'ın bütününü gözönünde bulundurarak analiz etmek zorundayız. Çünkü bu büyük günahların içine şirki, inkârı, anne babaya isyanı, yalan yere şahitlik yapmayı, ahdinde durmamayı, aklını kullanmamayı, alkol almayı, intihan, faiz yemeyi, savaştan kaçmayı da koymak gerekir. Nisa sûresinin 30. âyetine kadar yer alan büyük günahlan da bunlara ilâve edebiliriz.
Hz. Peygamber farklı durumlarda büyük günahların neler olduğuna açıklık getirmiştir: Allah'a ortak koşmanın, anne babaya âsi olmanın, yalan söylemenin büyük günah olduğuna işaret etmiştir. Başka bir hadisinde Allah'a şirk koşmak, büyü yapmak, haksız yere cana kıymak, faiz yemek, yetim malı yemek, savaştan kaçmak, iffetli kadınlara zina iftirasında bulunmanın helak edici eylemler olduğuna dikkat çekmiştir.
Yukarıda belirtildiği gibi büyük günahlar bunlardan ibaret değildir. Hz. Peygember toplumda cereyan eden ve toplumu çürüten eylemlere de farklı şartlar altında büyük günah niteliğini vermiştir. Önemli olan büyük günahların sayısı değil, önemli olan toplumun hangi eylemden daha çok etkilenip yara aldığı ve ferdin Allah katında değerim düşürdüğüdür. Bize göre büyük günahlar hem dünyevî hukuk bakımından suç hem de iman bakımdan suç olupi sonuçları âhirete intikal eden eylemler olmaktadır. Demek ki büyük günahlar insanın hem dünyasını hem de âhiretini tahrip etmekte ve cehenneme çevirmektedir.
b) Büyük günah, beraberinde küçük günah kavramını getirmektedir. Necm sûresinin 32. âyetinde Allah: "Büyük günahlardan ve yüz kızartıcı fiillerden kaçınanlara gelince, onlar arada bir küçük günah işleseler bile (bilsinler ki) rabbin bağışlamada cömerttir." buyurmaktadır. Bu âyette geçen lemem "küçük günah, hata" mânasına gelmektedir. Kişinin niyetlenip de yapamadığı kötü bir fiildir diyenler olduğu gibi, iman eden insanın, etkisi küçük olan kötü bir davranışı yapıp da hemen pişman olduğu şeydir, diyenler de vardır.
c) Nisa sûresinin 31. âyetinde büyük günahlardan sakınanların küçük günahlarının örtüleceği vaad edilmektedir. Onun için âyetteki seyyiât kavramına küçük günah mânası verilmektedir. Bunun anlamı şudur: Büyük günahtan uzak durmanın ürünü hemen bu dünyada görülmekte ve küçük günahların örtülmesi şeklinde ortaya çıkmaktadır. Büyük günahlardan çekinmek, uzak durmak da Allah'ın emrettiği bir şeyi yerine getirmek olduğu için, bir ibadettir ve bir eylemdir. İyi eylemler kötülükleri, yani küçük günahları giderici olduğundan (Hûd 11114) Allah burada küçük günahları örteceğinden bahsetmektedir.
Nisa sûresinin 31. âyetinde yer alan nükeffir "örtmek" anlamına gelir. Örtmek suçun cezasının tamamen silindiğini ifade etmez. Bir bakıma suçun üstü örtülmekte, ama suçun cezası orada durmaktadır. Büyük günahlardan uzak durulduğu müddetçe, o küçük suçun cezası ortaya çıkmayacak ama büyük günah işlenince ortaya çıkarılacaktır. Günümüz modern hukukunda küçük bir suçtan ilk defa ceza alan insanın cezası ertelenir. Eğer bir daha o suçu işlerse ertelenen ceza da ona ilâve edilerek cezalandırılır, İşte Kur'an asırlarca önce cezanın ertelenmesini "örtme" kararıyla gündeme getirmiş ve böylece hukuka önemli bir ilke kazandırmıştır.
Şu kadar var ki, büyük günahlardan kaçınmaya bir hususun daha eklenmesi gerekir. O da farzların yerine getirilmesidir. Müslim, Ebû Hureyre'den şöyle dediğini rivayet etmektedir: Rasufullah (sav) buyurdu ki: "Beş vakit namaz, cumadan cumaya (kılınan cuma namazı) ile ramazandan ramazana (tutulan oruç) kulun büyük günahlardan kaçınması şartıyla, aradaki küçük günahların bağışlanmasına sebep teşkil eder."(Müslim, Tahâre 16)
Usulu'd-Din - Tevhid, Akaid, Kelâm- âlimleri şöyle demişlerdir: Büyük günahlardan kaçınmaktan dolayı küçük günahların bağışlanması kafi olarak vacib değildir. Bunun, zann-ı galible, kuvvetli bir umut ile böyle olacağı şeklinde yorumlanır. İlahî meşietin bu konuda dilediğini yapacağı da sabittir. Buna da delil şudur: Eğer bizler, büyük günahlardan kaçınıp, farzları yerine getiren kimseye kesin olarak küçük günahlarının bağışlanacağını, affedileceğini söyleyecek olursak, şüphesiz ki bu, hiç bir sorumluluğun kesinlikle söz-konusu olmadığı mubah hükmünde olur. Bu ise, şeriatın kulplarını sökmek demektir. Bize göre küçük günah diye birşey yoktur, el-Kuşeyrî Abdurrahim der ki: Sahih olan şu ki (bütün günahlar) büyüktür. Fakat, onlardan kimisi, kiminden daha büyük ve daha ağırdır. Bunlar arasında herhangi bir ayrıma gitmemekteki hikmet ise, kulun bütün masiyetlerden kaçınmasını sağlamaktır.
Kimi günaha küçük günah denilmesinin sebebi, ondan daha büyük olan günaha nisbetledir Meselâ, küfre nisbetle zinaya küçük günah demek gibi. Zinaya nisbetle de, öpülmesİ haram olan birisini öpmeye küçük günah demek gibi. Bize göre, başka bir günahtan kaçınıldığı için bağışlanılması sözkonusu olan bir günah yoktur. Aksine, bütün bunlar büyük günahtır ve bu günahları işleyenin -küfür müstesna- işi Allah'ın meşîyetine kalmıştır. Çünkü yüce Allah: "Şüphesiz Allah, kendisine şirk koşulmasını mağfiret etmez. Ondan başkasını da dilediğine bağışlar" (en-Nisâr 4/48) diye buyurmaktadır.
